Stadhuis te Gouda  

In 1459 was de bouw van het stadhuis, na de oplevering van het torentje, voltooid, al was het reeds in 1450 in gebruik genomen. In 1497 werd het stadhuis opgeknapt ter gelegenheid van het bezoek van Filips de Schone aan de stad. In 1517/1518 werd het gebouw verbouwd. Volgens de geschiedschrijver Walvis werd het stadhuis tot 1603 omgeven door water en zou het door middel van een valbrug bereikbaar zijn. In dat jaar (1603) werd het huidige bordes in renaissancestijl door de stadsbeeldhouwer Gregorius Cool vervaardigd.

In de periode 1692-1697 vond er opnieuw een ingrijpende verbouwing plaats. In die periode werd ook het huidige schavot aan de achterzijde van het stadhuis gebouwd. Voor die tijd bestond er reeds een schavot bij het stadhuis, dat voor het eerst in 1525 werd genoemd. Tot 1897 was het schavot te beklimmen door middel van een houten trap aan de buitenzijde van het stadhuis. Het was gevangenen niet toegestaan om binnendoor het stadhuis te lopen. Op 24 april 1897 bracht koningin Wilhelmina een bezoek aan Gouda. Om haar in de gelegenheid te stellen vanaf het bordes de bevolking toe te kunnen zwaaien werd een van de ramen vervangen door twee openslaande glazen deuren, zodat het bordes sindsdien vanaf de binnenzijde van het stadhuis te benaderen is.

In de periode (1946-1952) werd het gebouw wederom ingrijpend gerenoveerd. Daarbij werd de oude, houten fundering vervangen. De laatste restauratie vond plaats in 1996. Sinds de bouw van het nieuwe Huis van de Stad nabij het station in 2012 wordt het stadhuis niet meer gebruikt voor raadsvergaderingen.